حفظ و تثبیت قرآن با جعبه لایتنر قرآنی «العادیات

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از ایکنا ، در آغاز بعثت پیامبر(ص) برای حفظ قرآن کریم از تحریف و نیز گسترش آن، راهی جز به خاطر سپردن آیات الهی وجود نداشت. به تدریج با چاپ و نشر قرآن این مسیر توسعه بیشتر و آسان‌تری پیدا کرد تا اینکه در ادامه با پیشرفتی که اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای تلفن همراه داشتند، این موضوع به سهل‌ترین راه‌ و در کمترین زمان ممکن فراهم شد. 

با‌توجه به اهمیت حفظ قرآن کریم در سال‌های اخیر و تأکیدات مقام معظم رهبری بر عمومی‌سازی حفظ قرآن و نیز با عنایت به محوریت «تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن» در اهداف آموزش عمومی قرآن (مصوب شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور) و نیز جدایی آموزش عمومی قرآن از آموزش‌های تخصصی در این سند، ضرورت توجه بیش‌تر و عمیق‌تر به این موضوع احساس می‌شود.

امروزه روش‌ها و سبک‌های مختلفی برای حفظ مطالب ازجمله قرآن وجود دارد که هرکدام از اساتید شیوه‌ای را پیشنهاد و در کلاس‌های خود اجرا می‌کنند. یکی از روش‌های حفظ مطالب، استفاده از جعبه لایتنر است که بیشتر برای حفظ کلمات انگلیسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در حفظ قرآن به دلایلی کمتر استفاده شده است؛ اما ویژگی‌های خوب این روش، باعث شده تا دغدغه‌مندان حوزه قرآنی در قالب یک نرم‌افزار، به سمت استفاده از جعبه لایتنر در بحث حفظ قرآن بروند و نرم‌افزار العادیات را بر همین مبنا تولید کنند.

نرم‌افزار جعبه لاینتر العادیات یک جعبه با پنج خانه و تعدادی فلش کارت است که یک طرف فلش کارت‌ها سؤال و طرف دیگر جواب نوشته شده است. در ابتدا فلش کارت‌ها در خانه اول قرار می‌گیرد. کارت اول برداشته می‌شود، اگر شخص جواب را بداند آن را در خانه دوم قرار می‌دهد و دو روز بعد به سراغ آن می‌رود. اگر دو روز بعد هم پاسخ را می‌دانست در خانه سوم قرار داده و چهار روز بعد به سراغ آن می‌رود. به همین ترتیب ۸ روز، ۱۶ و ۳۲ روز این کار را ادامه می‌دهد. کارت‌هایی که از خانه پنجم خارج می‌شوند، طبق قانون لاینتر به حافظه دائم منتقل شده‌اند. در هر مرحله‌ای اگر شخص جواب را بلد نبود، آن را باید به خانه اول برگرداند.

مهم‌ترین کار جعبه لایتنر قرآنی این است‌ که برنامه مرور را به گونه‌ای تنظیم می‌کند تا با بیشترین تکرار در قسمت خطرناک منحنی فراموشی، مطالب به حافظه درازمدت هدایت شود. نکته دیگری که در این روش وجود دارد، این است که از تکرار‌های غیر ضروری جلوگیری می‌کند.

در این نرم‌افزار ابتدا آیات مورد نظر خود را، با استفاده از کتاب قرآن و سایر ابزارها، حفظ می‌کنید. سپس برای تثبیت حفظ، هر روز تعدادی از آیات را، بر حسب زمانی که دارید در قسمت آیات من، وارد نرم‌افزار العادیات می‌کنید. هر آیه، یک سطح دارد که به ترتیب جدید، صفر، ۱، ۲، ۳، ۴، ... است و معادل همان خانه، در جعبه لایتنر خواهد بود. سپس در بخش آیات امروز، آیاتی که امروز باید بررسی شوند را مشاهده می‌کنید. در صورتی که برای آیه‌ای گزینه حفظ هستم را انتخاب کنید، دو روز بعد، مجدداً باید بررسی کنید. در صورتی که مجدداً حفظ هستم را بزنید چهار روز بعد و به همین ترتیب ۸، ۱۶، ۳۲، ۶۴، ... روز بعد باید آیات بررسی شود. در هر مرحله که حفظ نیستم را بزنید سطح آیه صفر شده و روز بعد مجدداً باید آن را بررسی کنید.

در این نرم‌افزار، هر کارت، ابتدای یک آیه را نمایش می‌دهد که شما باید آن آیه و آیه بعد را بخوانید. با دانستن آیه بعدی، ارتباط بین آیات حفظ می‌شود. هر چند، جعبه لایتنر پنج خانه بیشتر ندارد، اما سطح آیات را تا ۱۰ افزایش داده‌ایم تا بابت آیاتی که به حافظه دائم منتقل شده هم، خیالتان راحت باشد. توصیه می‌شود در حین حفظ جدید حتماً از کتاب قرآن استفاده شود تا لطمه‌ای به حافظه تصویری وارد نشود.

افرادی که تازه استفاده این نرم‌افزار را شروع کرده‌اند هربار که آیاتی را حفظ می‌کنند آن‌ها را به العادیات اضافه و مرور آن‌ها را به العادیات می‌سپارند. کسانی که قبلا حفظ کرده‌اند بهتر است روش‌های خود را ادامه دهند و مداوم یک سوم از وقت خود را به استفاده از العادیات اختصاص دهند و هر روز تعدادی از آیات را از ابتدا و به ترتیب، به العادیات اضافه کنند.

در واقع باید گفت کار نرم‌افزار العادیات تثبیت است نه حفظ؛ یعنی شما قبل از این که آیه‌ای را به لیست آیات من در العادیات اضافه کنید آن آیه را با استفاده از مصحف مناسب، حفظ کرده‌اید و برای این که در زمان‌های مناسب که خطر فراموشی زیاد است مجدداً مرور کنید آن را به العادیات می‌سپارید. البته بخش مرور آیات سطح صفر، محل مناسبی است برای تمرکز بر آیاتی که فراموش کرده‌اید و پیشنهاد می‌شود برای هر آیه در این بخش، وقت کافی بگذارید و آیه را در مصحف بیابید تا حافظه تصویری شما تقویت شود و چه بهتر که صوت آن را نیز گوش کنید. هیچ لزومی به اضافه کردن آیات به صورت ترتیبی وجود ندارد. به‌عنوان مثال، با زدن دکمه اضافه کردن آیات، می‌توانید آیاتی از سوره بقره را به لیست آیات خود اضافه کرده و مجدداً با زدن آن دکمه، آیاتی از جزء آخر را به لیست اضافه کنید.

بیشترین استفاده از نرم‌افزار العادیات، در بخش‌های آیات امروز و مرور آیات سطح صفر است و تولیدکنندگان آن جهت راحتی کار، این بخش‌ها را آفلاین طراحی کرده‌اند. علاوه بر آن، مشاهده عملکرد، لیست آیات من و راهنمای نرم‌افزار نیز، نیاز به اینترنت ندارند. اما جهت ورود به العادیات، ارسال عملکرد به مربی، ذخیره آنلاین و خرید و بروزرسانی نرم‌افزار، دسترسی به اینترنت مورد نیاز است.

افرادی که در نرم افزار موبایلی و یا پنل وبسایت العادیات شماره موبایل خود را وارد کرده‌اند، می‌توانند به عنوان مربی فعالیت کنند. قرآن‌آموز برای ارسال عملکرد خود به مربی، ابتدا باید پروفایل خود را تکمیل و شماره تلفن همراه مربی خود را وارد کند، سپس در صفحه عملکرد، دکمه ارسال به مربی را کلیک کنید؛ و در این صورت مربی با ورود به پنل وب به نشانی aladiyat.ir می‌تواند عملکرد قرآن‌آموز، از جمله نمودار و جدول تعداد آیات هر سطح، جدول تعداد آیات در هر روز به تفکیک سطح و لیست آیات قرآن‌آموز با تمام ویژگی‌ها را مشاهده کند. هر شخصی می‌تواند مربی باشد و لزومی به تأیید پشتیبانی العادیات ندارد.